Tickets Tot € 9,50 korting
Tickets Tot € 9,50 korting

Triceratops: alleen of in groepen?

Welke dino heeft de allergrootste schedel, drie hoorns én een gigantische kraag? Precies, de triceratops. Door het krachtige uiterlijk durfde deze dinosoort het op te nemen tegen de gevaarlijke, vleesetende T-rex. Maar wat weten we nou eigenlijk over deze gigantische grazer die miljoenen jaren geleden op onze aardbol leefde? Paleontoloog Jimmy weet er alles van en verklapt in deze blog iets heel bijzonders…

Jimmy de Rooij is paleontoloog en weet alles over de triceratops. Zijn reizen brachten hem naar de zanderige bodem van Wyoming, een gebied dat zo’n 67 miljoen jaar geleden het leefgebied was van de triceratops.

Tijdreis naar het dino-tijdperk

Al jarenlang maak ik tijdreizen naar miljoenen jaren geleden. Ik reis de wereld over, gewapend met een schep en een borstel. Mijn missie? Achterhalen hoe triceratopsen miljoenen jaren op onze aardbol leefden. Het antwoord vind ik in Amerika, waar ik al een paar keer ben geweest. In Wyoming om precies te zijn, want daar leefde de triceratops 68 tot 66 miljoen jaren geleden in het Late Krijt.

Ik reis de wereld over, gewapend met een schep en een borstel. – Credit Naturalis Biodiversity Center

Mens en dino hebben elkaar nooit gezien. We komen uit heel andere tijdperken. Sterker nog: de mens zoals jij en ik er nu uitzien, lopen ‘pas’ driehonderdduizend jaar op deze aarde rond. Dit betekent dat er bijna 67 miljoen jaar tussen de dino en de mens zat. Bizar!

Dit betekent dat er bijna 67 miljoen jaar tussen de dino en de mens zat. – Credit Naturalis Biodiversity Center

Een woest uiterlijk

Hoe zou de aarde er vroeger hebben uitgezien? Tussen de hoge bomen, coniferen en varens graasden de grote triceratopsen over moerassige gebieden. Een volwassen triceratops kon maximaal negen meter lang worden en wel 8.000 kilo wegen. Net zoveel als twee olifanten bij elkaar! De drie grote hoorns op de grote kop wekten angst op bij veel andere diersoorten. En door het gigantische nekschild leek de dino de baas te zijn over het land. Maar was dat ook zo?

De drie grote hoorns op de grote kop wekten angst op bij veel andere diersoorten. – Credit Naturalis Biodiversity Center

Ja en nee. De indrukwekkende verschijning beschermde de grazer tegen roofdieren, zoals de T-rex. Maar als een T-rex toch de aanval inzette, beet de roofdino met gemak door de kraag heen. Een woest uiterlijk dus, maar schijn bedriegt…

Indrukwekkend

Maar de hoorns en het nekschild hadden nog een andere functie. Een heel belangrijke zelfs! Met deze indrukwekkende lichaamsdelen maakte de triceratops indruk op een mannetje of vrouwtje. Net zoals pauwen doen met hun prachtige, indrukwekkende staart. En we weten het niet zeker, maar we kunnen ons voorstellen dat de kop van de dino allerlei kleuren had. Kun jij het je voorstellen?

En we weten het niet zeker, maar we kunnen ons voorstellen dat de kop van de dino allerlei kleuren had. – Credit – Bart Bus

Welke kleur de dino had, weten we dus niet zeker. Wat ik wel kan achterhalen is hoe oud de dino’s zijn geworden. Als dino-deskundige graaf ik dino’s op en bestudeer deze prachtige wezens op microscopisch niveau. Wat jij en ik met het blote oog niet zien, kan ik toch ontdekken. Zo achterhaal ik de leeftijd van de dino aan de hand van de groeilijntjes in de botten. Eigenlijk hetzelfde als bij bomen: elk jaar komt er een groeilijntje/ jaarring bij.

Als dino-deskundige graaf ik dino’s op en bestudeer deze prachtige wezens op microscopisch niveau. Wat jij en ik met het blote oog niet zien, kan ik toch ontdekken. – Credit – Naturalis Biodiversity Center – Taco van der Eb

Bijzondere opgraving

Maar we hebben nog lang niet alles ontdekt over deze grazende dinosoort. Zo stuitten mijn collega’s van Naturalis en ik 2013 op een wel heel bijzondere vondst. Een ontdekking die onze ogen heeft geopend. Wij vonden niet één, niet twee, maar vijf triceratopsen bij elkaar! 67 miljoen jaar lang lagen deze fossielen onder de grond. We vonden bewijs dat de dino’s de laatste fase van hun leven in hetzelfde gebied hebben gelopen, samen zijn verdronken in de modder en samen zijn begraven en gefossiliseerd (versteend). Wat betekent dit? Nou, dat de triceratops in groepen leefde. Geen eenzame grazer dus, maar een kuddedier! En dat was nog nooit eerder ontdekt. Stukje voor stukje valt de triceratops-puzzel in elkaar. Interessant!

67 miljoen jaar lang lagen deze fossielen onder de grond. Triceratops – Credit Nadia de Waal
We vonden bewijs dat de dino’s de laatste fase van hun leven in hetzelfde gebied hebben gelopen, samen zijn verdronken in de modder en samen zijn begraven en gefossiliseerd (versteend). Triceratops – Credit Nadia de Waal

Deze bijzondere opgraving werd wereldnieuws. Wij vonden wel 1.200 botten! Deze botten lagen als puzzelstukjes door elkaar. Aan ons de taak op deze grote puzzel op te lossen, of eigenlijk vijf grote puzzels.

Podcast Brul

Ben jij een echte dino-fan en wil jij nog meer weten over deze bijzondere fonds? Luister dan naar de podcast Brul van DierenPark Amersfoort. In deze podcast vertel ik nog meer over mijn werk en deze bijzondere dinosoort. En ik verklap wat er nu met de triceratops-kudde gaat gebeuren…

DinoAdventures

In het Dinobos van DierenPark Amersfoort bewonder jij de triceratops van wel heel dichtbij.  In de meivakantie is deze dino onderdeel van een razendspannend decor. Beleef deze meivakantie (27 april t/m 12 mei 2024) de DinoAdventures. Bezoek samen met de Dinorangers de dinobroedplaats en bewonder dino-eieren. Een aantal dinojongen is al uit het ei gekropen. Maar… paniek! Er is een dinojong kwijt. Zoek mee en beleef een onvergetelijk dagje uit.