Marc Belt is dierverzorger en weet alles van de kleinste tot de grootste dieren. In deze blog neemt hij je mee langs verschillende winterdieren die in DierenPark Amersfoort leven. Van de koukleumen die zich liever verstoppen tot de dieren die de kou juist omarmen.
Deze winter ontmoet je een heleboel winterdieren in DierenPark Amersfoort. Wie is jouw favoriet? Duik ook vooral het bos in dat rondom het park ligt. Boswachter Alex vertelt je straks welke dieren je in bosgebied Birkhoven tegenkomt.
Siberische tijger
In DierenPark Amersfoort leven twee Siberische tijgers. Krai en Angara vinden het helemaal niet erg dat de winter is aangebroken. De gestreepte roofdieren zijn van nature kou gewend. Zoals de naam al verklapt, leven hun soortgenoten in Siberië, waar het heel erg koud is en vaak sneeuw valt. Het kan er wel meer dan dertig graden vriezen!
Gelukkig heeft de tijger een heel dikke vacht die het roofdier als een warme jas beschermt tegen de kou. In de wintermaanden vinden de tijgers het heerlijk om buiten in een winters zonnetje te rusten en deinzen zelfs niet terug om het water in te gaan om hun grote boodschap achter te laten.
Sneeuwuil
De sneeuwuil is zo wit als sneeuw. Of in ieder geval het mannetje. Het vrouwtje heeft grijze veren in haar verenpak, zodat zij minder opvalt tijdens het broeden. De mannetjes vallen door hun witte verenkleed niet op wanneer zij over het wit besneeuwde landschap vliegen. Slim!
Het witte verenpak van de sneeuwuilen is heel dik. Deze veren houden de vogel het hele jaar door lekker warm. De winterperiode doorkomen is voor deze uilensoort dan ook een koud kunstje.
Rode panda
In en rondom het Himalayagebergte leeft deze kleine pandasoort. De rode panda is gewend aan de kou. De dikke, rode vacht beschermt deze kleine bamboe-eters tegen koude temperaturen en forse weersomstandigheden. Als het sneeuwt, vinden deze kleine roofdieren het fantastisch om door te sneeuw te banjeren en te rollen. Er is maar één plek waar deze kleine dieren geen haar hebben en dat is op het puntje van hun neus.
Kameel
Als je denkt aan kamelen, denk je misschien wel aan hitte en de woestijn. Kamelen leven in de Gobiwoestijn, waar de temperatuur in de zomer kan oplopen tot wel veertig graden. Maar wist je dat de temperatuur in de winter wel tot veertig graden onder nul kan dalen? Dat is een groot verschil! Kamelen hebben in de winter dus een heel dikke vacht met heel pluizige en lange haren. En door hun dikke en brede voetzolen lopen deze bikkels moeiteloos over sneeuw en ijs.
Eikelmuis
Een van de kleinste dierbewoners van DierenPark Amersfoort is de eikelmuis. Wist je dat het jaar 2022 is uitgeroepen tot het Jaar van de Eikelmuis? Dit kleine, bedreigde knaagdier houdt, in tegenstelling tot de dieren waar ik eerder in deze blog over sprak, absoluut niet van de kou. De eikelmuis verstopt zich in de winter daarom liever diep in een holletje. Daar slapen de muizen de hele winter, het liefst dicht tegen elkaar aan. Dan blijven ze lekker warm.
Deze winterslaap is slim bedacht. In de winter is er namelijk weinig voedsel te vinden. In de herfst eten zij hun buikje vol aan fruit, noten, zaden en insecten. Zo bereiden zij zich voor op hun winterslaap en overbruggen ze de koude winterperiode.
Alex Westerman is boswachter bij Utrechts Landschap. DierenPark Amersfoort ligt in het bosgebied Brikhoven, onderdeel van Utrechts Landschap. Alex weet als geen ander welke dieren je in het winterse bos bij jou in de buurt kunt vinden. Maar neem je verrekijker mee, want sommige hebben zich wel heel goed verstopt.
Zoals Marc al zei, ontmoet je een heleboel winterdieren in DierenPark Amersfoort. Maar in Birkhoven kom je weer heel andere diersoorten tegen. Ga daarom lekker naar buiten! Ikzelf vind de stilte van de winter magisch. Veel dieren rusten of zijn vertrokken naar warmere oorden. Maar stilte wil niet zeggen dat er geen dieren te vinden zijn. Kijk maar eens goed! Reeën, vossen, vleermuizen, boommarters, egels, dassen. Je kan ze deze winter allemaal spotten in het bos.
Egel
Egels gaan in de winter in winterslaap. In het najaar eten deze dieren hun buikje vol met insecten, slakken, wormen, fruit en zaden. Zo bouwen ze een dikke vetlaag. Egels slapen vrijwel de hele winter, maar toch kan het zijn dat je er een ziet waggelen. De kleine, stekelige dieren worden soms wakker om een betere slaapplek te zoeken. Zij worden ook steeds vaker in (achter)tuinen gespot. Als je een holletje onder de schutting graaft, help je de egel om van tuin naar tuin te lopen. Deze egelsnelweg is een stuk veiliger dan de ‘gewone’ wegen.
Hermelijn
Heb je wel eens een hermelijn gezien? Kleine kans, want deze kleine marterachtige is in de zomer bruin van kleur. In het bos is dit een goede schutkleur. In de winter krijgt het dier op sommige plekken in Europa een spierwitte vacht. Deze witte kleur is handig in de sneeuw, een perfecte schutkleur dus. Maar er valt steeds minder sneeuw. Een witte vacht is dan natuurlijk niet handig. Daarom verstoppen deze dieren zich heel goed. Je moet dus geluk hebben om de hermelijn te spotten. Neem dus vooral je verrekijker mee!
Vleermuis
Vleermuizen leven niet alleen in DierenPark Amersfoort, ook in Birkhoven kun je de fladderende dieren zien. Vleermuizen eten insecten, maar in de winter zijn er nauwelijks insecten te vinden. De meeste insecten overleven de winter niet, maar leggen hun eitjes al in het najaar. Omdat er weinig voedsel is, spaart de vleermuis energie door in winterslaap te gaan. Vleermuizen hangen in kieren van bomen, onder de bast of verstoppen zich achter een stukje boomschors. Ze hangen op de kop, aan hun achterpoten. Slapend wachten de dieren tot het voorjaar aanbreekt.
Das
De das, een zoogdier dat ook in DierenPark Amersfoort woont, komt ook voor in de Nederlandse bossen. Het dier gaat in de winter in winterrust, eet af en toe en is meestal in de burcht te vinden. De marterachtige kan, binnen de omstandigheden die wij in de winter in Nederland hebben, overleven. De das is namelijk geen kieskeurige eter. Bessen, noten, wormen, slakken. Deze snacks staan allemaal op het menu.
Vogel
In Nederland leven een heleboel vogelsoorten. Veel van de kleine vogels blijven in Nederland. Sommige andere vliegen naar warmere oorden. Maar het roodbosje, de winterkoning en de koolmees blijven trouw aan jouw achtertuin. En jij kan deze vliegende vrienden helpen om aan voedsel te komen door een vogeltaartje te maken.
Het lijkt misschien alsof de vogels wat dikker zijn. Zij zetten hun veren verder uit elkaar, waardoor er lucht tussen de veren komt. Deze lucht warmt langzaam op. Zo beschermen vogels zich tegen de kou. Ideaal!
Help de dieren
De natuur gaat haar eigen gang. In de winter is er minder eten te vinden dan in de andere seizoenen. Sterke dieren vinden eten en blijven leven, de zwakkere dieren zijn een makkelijke prooi. Dat is de natuur. Toch kun jij de natuur een klein handje helpen. Hang bijvoorbeeld eigengemaakte vetbollen aan je schutting en graaf een egelsnelweg in je tuin. Via de website van Utrechts Landschap vind je genoeg tips!
Zoek je de magie van de winter op tijdens een boswandeling? Blijf dan op de paden. Het is belangrijk om de rust van reeën, boommarters, hermelijnen en andere dieren niet te verstoren. Struin dus niet het hele bos in. Geniet vanaf de paden wat er allemaal te beleven is en neem je eigen afval mee naar huis. Help de natuur!
Ook in DierenPark Amersfoort beleef je deze kerstvakantie de magie van de winter. Het park is tijdens de Warme Winteravonden omgetoverd tot een magisch winterpark met duizenden lichtjes, kerstbomen en sneeuw. Maak een Warme Winterwandeling, beleef de wonderlijke winterdierenwereld in het Woud, speel de hoofdrol in een Wintersprookje, geef een slinger aan het Rad van de Eikelmuis en geniet van een heleboel winterse lekkernijen.