Hoe komt een dierenpark aan dieren?

Nieuwe bewoners

Eigenlijk is de vraag ‘Hoe komt een dierenpark aan haar dieren?’ best makkelijk te beantwoorden. Er zijn twee antwoorden: een dier wordt geboren in het dierenpark of een dier wordt uitgewisseld vanuit een ander dierenpark. DierenPark Amersfoort, en de ruim driehonderd Europese dierenparken waarmee wij samenwerken, halen geen dieren uit de natuur. Dieren die je in deze dierenparken ontmoet, zijn in een van deze dierenparken geboren. Deze Europese dierenparken zijn verspreid over 45 landen. Dat is veel!

EAZA

De ruim driehonderd Europese dierenpark werken dus met elkaar samen. De overkoepelende organisatie heet ‘EAZA’. Deze afkorting staat voor European Association of Zoos and Aquaria. Oftewel: Europese vereniging van dierenparken en aquaria. De aangesloten dierenparken wisselen onderling dieren uit. Dit doen deze parken om gezonde diergroepen te behouden.

Ik zeg expres ‘uitwisselen’, want dierenparken kopen geen dieren. Soms ruilen we een dier voor een ander individu. Maar vaak geeft een dierenpark een dier weg, zonder daar iets voor terug te krijgen. Alleen voor het transport wordt de portemonnee getrokken. Het dierenpark dat het dier verwelkomt, betaalt voor de verhuizing.

EAZA doet er alles aan om een gezonde populatie dieren in alle dierenparken te houden. Dat staat altijd voorop! Wanneer een jong een volwassen leeftijd bereikt, blijft het dier niet bij de ouders. Tenminste, dat geldt voor veel diersoorten. Net als in de natuur gaan deze dieren vaak hun eigen weg wanneer de jongen volwassen zijn. Een dier gaat dan op zoek naar een partner om zelf jongen mee te krijgen.

Op zoek naar een partner

Al voordat een jong geboren is, kijken dierenparken naar de mogelijkheden voor een verhuizing. Maar natuurlijk alleen als dat nodig is. Er zijn verschillende redenen waarom een dier verhuist. Bijvoorbeeld om in een ander park voor nageslacht te zorgen, om onrust binnen de bestaande groep te voorkomen of omdat een ander dierenpark een nieuw diersoort introduceert.

In de natuur zoekt een dier zelf naar een soortgenoot die hij of zij interessant vindt. Binnen EAZA zijn dierenparken stamboekhouders van bijna alle diersoorten. Dit betekent dat de curator van dit park verantwoordelijk is voor het vinden van een geschikte partner voor het dier. De stamboekhouder kijkt hiervoor onder andere naar de genetische variatie, de bloedlijn, de leeftijd en soms naar het gedrag om een veelbelovende en gezonde match te maken.

Je kunt je misschien wel voorstellen dat het een hele klus is om elke verhuizing in goede banen te leiden. Er zijn namelijk per jaar talloze geboortes en er moeten honderden transporten geregeld worden. Daarom zijn de stamboeken verdeeld onder de verschillende Europese dierenparken.

Stamboekhouder van hyena’s

DierenPark Amersfoort is trots dat wij stamboekhouder zijn van de groenwangamazone en de gevlekte hyena. Dat betekent bijvoorbeeld dat wij precies weten hoeveel gevlekte hyena’s er leven in dierenparken die aangesloten zijn bij EAZA. Ook weten wij wat de geslachten zijn en wat de achtergrond is van elke hyena. Omdat DierenPark Amersfoort dit weet, kunnen wij goed inschatten waar een hyenajong geplaatst kan worden wanneer het dier volwassen is, en waar niet. Wij hebben het overzicht en de controle over dit proces. Zonder toestemming van ons kan een hyena niet op transport.

Naast het organiseren van de transporten geven wij ook positieve en negatieve voortplantingsadviezen. DierenPark Amersfoort kijkt hiervoor onder andere naar de leeftijd van gevlekte hyena’s. Is het vrouwtje niet te oud om zich voort te planten en is een bloedlijn niet oververtegenwoordigd? Met andere woorden: zijn er familiebanden te vinden in de bloedlijn? Dat willen we voorkomen! DierenPark Amersfoort beslist dus waar een hyenajong naartoe gaat als hij of zij oud genoeg is. Dit doen we allemaal om voor een gezonde populatie van de gevlekte hyena’s te zorgen. Bijzonder hè?!

Neushoorn Puri

In DierenPark Amersfoort zwaaien wij af en toe een dier uit dat op transport gaat naar een ander Europese dierenpark. Twee weken geleden hebben we Indische neushoorn Puri uitgezwaaid. Dit jonge mannetje leefde samen met een ander mannetje in ons dierenpark. Puri verhuist niet van de een op de andere dag. Zo’n proces duurt maanden!

De stamboekhouder van Indische neushoorns onderzocht naar welk dierenpark Puri kon verhuizen. Dierverzorgers trainden Puri ondertussen dagelijks om te wennen aan de transportkist. Dit gaat stapje voor stapje. Ook moest het dierenpark in Zwitserland zich voorbereiden op de komst van het mannetje. Wat een werk!

Tijgerman Krai

We hebben Puri dan wel uitgezwaaid, maar in dezelfde periode heeft DierenPark Amersfoort een nieuwe Siberische tijgerman verwelkomd: Krai. Krai heeft het vrouwtje Angara al wel geroken en gehoord, maar ze hebben elkaar nog niet gezien. Langzaamaan wennen de roofdieren aan elkaar. Het is een lang proces. Hopelijk zijn de twee tijgers in elkaar geïnteresseerd en wie weet lopen er binnenkort tijgerwelpen rond.

Als Angara drachtig mag en kan worden, kijkt de curator van Tierpark Berlin, een dierenpark in Duitsland, waar de tijgerwelpen naartoe verhuizen wanneer zij volwassenen zijn. Dit dierenpark in Berlijn is namelijk de stamboekhouder van de Siberische tijger en leidt dit proces. Maar zo ver zijn we nog niet. Dit duurt nog wel even!

Dus, nu weet jij het antwoord op de vraag: Hoe komt een dierenpark aan haar dieren? Wist jij dit al?