Carlijn Speksnijder is educator van DierenPark Amersfoort. Op zaterdag 8 juli was zij Waterranger en hengelde zij, samen met de kinderen, afval uit het water.
Een heleboel zwerfafval
Op dagen dat de zon lekker schijnt is het druk bij het zeeën, meren en rivieren, ook bij rivier de Eem. Dit is een ideale plek om lekker te picknicken. Heerlijk! En bij picknicken hoort eten en drinken. Helaas laten sommige mensen verpakkingen en ander afval liggen op straat of in het gras. Dit waait daarna weg, hierdoor zwerft het afval rond.
Zwerfafval is slecht voor planten, dieren én mensen. Als (plastic) afval in het water belandt, wordt het water vies. Er ligt heel veel plastic in het water. En plastic vergaat niet, maar breekt af in heel kleine stukjes. Er komen schadelijke stoffen vrij die dieren en planten in en bij het water ziek maken. Het is belangrijk om stil te staan bij dit landelijke en zelfs wereldwijde probleem. Maar dus ook in onze eigen gemeente komt zwerfafval voor.
De Grote Waterschoonmaak
Samen met Gemeente Amersfoort is DierenPark Amersfoort daarom een opruimactie gestart om heel veel zwerfafval uit rivier de Eem te vissen. Op zaterdag 8 juli om 12.00 uur trapten we de zomervakantie af met dé Grote Waterschoonmaak. Meer dan zestig kinderen en hun ouders hielpen ons om rivier de Eem schoon te maken. Samen hengelden we rommel uit het water en struinden we de oever af op zoek naar achtergebleven zwerfafval. Met deze actie hebben de kinderen het goede voorbeeld gegeven.
Een groot spektakel
Iedereen kreeg een eigen prikker en ook de scheppen en hengels werden tevoorschijn gehaald. Wat hebben deze kinderen hard gewerkt! Ondanks de hoge temperatuur hebben we twee uur lang met z’n allen heel veel afval uit rivier de Eem gevist en langs de oevers geprikt. We hebben wel vijftien zakken gevuld met deze rommel! We raapten sigarettenpeuken, bierdopjes en drinkpakjes op. Maar ook een zonnebril, aanstekers, pennendopjes en snoepverpakkingen.
Als Waterranger weet ik een heleboel over het leven in en bij het water. En dus hielpen wij de jonge helden om zoveel mogelijk afval te verzamelen. Hoewel het een warme dag was, weerhield de warmte ons er niet van om hard te werken. Ik vind het ongelooflijk dat de opkomst zo groot was. DierenPark Amersfoort vindt het belangrijk om goed te zorgen voor de natuur, dus ook in onze eigen gemeente.
Eefke Meijer is projectleider Zwerfafval binnen Gemeente Amersfoort. Zij organiseert, samen met DierenPark Amersfoort, de Grote Waterschoonmaak.
(Water)dieren
Wist je dat de otter recent in de Eem is gespot? Ook komen ringslangen in de buurt van de Eem voor en natuurlijk heel veel verschillende insecten en vissen. En ook poelkikkers en rivierdonderpaden. Als je goed kijkt, en een klein beetje geluk hebt, ontdek je deze dieren dus in Amersfoort! En voor deze dieren, en de rest van de natuur, is deze Grote Waterschoonmaak van levensbelang.
Verpakkingsmateriaal
Carlijn zei het al: zwerfafval is een landelijk en wereldwijd probleem, dus ook in Amersfoort. Plastic afval (ook wel plastic soep genoemd) is de grootste vijand van al het leven in en bij het water. Mensen gebruiken heel veel plastic. Kijk maar eens in de supermarkt: flesjes drinken, snoepverpakkingen, chips zakken en snackafval. Allemaal slecht voor het milieu. Maar ook sigaretten en blikjes drinken vervuilen de natuur.
Meegenomen door de wind
Dit (plastic) afval kan op straat belanden, maar ook in het water. Afval op straat wordt door de wind alle kanten op geblazen. En als het eenmaal in het water waait, blijft het dobberen. Langzaam drijft dit plastic naar de zee. Onderweg breekt het afval af in microplastics (heel kleine stukjes plastic).
Kleine stukjes plastic
Maar wat gebeurt er dan? Door onder andere (zout) water en uv-straling (dit zit in zonlicht) breekt plastic af in microplastics. Deze stukjes zijn slecht voor de dieren in de wateren. De vissen en watervogels denken dat deze stukjes plastic voedsel zijn. Deze dieren worden ziek of gaan dood. Grotere dieren eten deze zieke dieren op en worden daardoor ook ziek. Zo ontstaat er een heel groot probleem in de voedselketen.
Deze plastic soep drijft ook in Amersfoort. Langzaam verplaatsen deze deeltjes naar de Noordzee. Hier stopt het probleem niet. Ook de dieren in de zee hebben hier last van. Daarom moet zwerfafval verdwijnen.
We doen het samen
Zwerfafval helemaal laten verdwijnen is lastig. Maar gelukkig kunnen we zelf wel helpen om het probleem aan te pakken. Zoals je hebt gelezen, is het heel belangrijk om (plastic) afval uit het water te verwijderen. Daarom ben ik, net als Carlijn, super blij met alle hulp die wij hebben gekregen. Dat betekent dat jullie, net als wij, het milieu beter willen maken. Alle kleine beetjes helpen.
De opruimactie is ontzettend belangrijk, maar tegelijkertijd ook een erg leuke bezigheid. Samen met mijn zoontje Abel prikte ik natuurlijk het zwerfafval mee. Laten we met z’n allen het leefgebied van planten en dieren schoonhouden. Gooi verpakkingen in de vuilnisbak of thuis weg. Daarmee red je een heleboel dieren-, planten- én mensenlevens.
Ik wil helpen
Alle gemeentes in Nederland, dus ook Gemeente Amersfoort, helpen mee om milieuvervuiling tegen te gaan. Maar hiervoor hebben we jouw hulp hard nodig. Je kunt een gratis afvalgrijper krijgen. 2.100 Amersfoorters rapen al afval met hun eigen grijper. Via Amersfoort Schoon kun jij er ook een aanvragen.
Maar je kunt meer doen: gebruik zo min mogelijk plastic. Neem liever herbruikbare spullen mee als je gaat picknicken of buiten de deur eet. Neem bijvoorbeeld een broodtrommel mee en je eigen waterfles. Voorkom dat er (plastic) verpakkingen in de natuur belanden. Alle otters, ringslangen en alle andere dieren (en planten) zijn jou ontzettend dankbaar!
Recyclen?
Na de Grote Waterschoonmaak is het geraapte zwerfafval opgehaald. Omdat de kwaliteit van het afval zo slecht is, kunnen we het meer recyclen. Daarom wordt het meeste zwerfafval verbrand, net zoals dat bij restafval gebeurt.
Zo red ik de natuur
- Ruim altijd je eigen afval op. Gooi het in de vuilnisbak
- Pak zwerfafval op van de straat en gooi het netjes weg
- Gebruik en koop zo min mogelijk plastic en blikjes
- Gebruik herbruikbare spullen (broodtrommel, waterfles)
- Spreek anderen aan wanneer zij afval laten rondslingeren
Afval vissen in het dierenpark
Je bent nu een heleboel te weten gekomen over zwerfafval en waarom deze rommel schadelijk is voor de natuur. Als jij deze zomervakantie (8 juli t/m 3 september) een bezoekje brengt aan DierenPark Amersfoort, kom jij erachter waarom water belangrijk is voor plant, dier en mens. Doe mee met de Watertocht en beleef spannende waterspellen. Gelukkig vind je tijdens jouw dagje uit tussen de dieren ook genoeg verkoeling. Niet alleen in de schaduw van de bomen, ook beleef je een heleboel waterpret!
